QADINLARA SƏRMAYƏ YATIRIN: TƏRƏQQİNİ SÜRƏTLƏNDİRİN! –SOSİAL PROBLEMLƏR
Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin (UNEC) “İctimai idarəetmə və sosial innovasiyalar” kafedrasının baş müəllimi, iqtisadçı ekspert, beynəlxalq təlimçi Leyla Köçərlinin təqdimatında
“İNFONEWS” – un “SOSİAL PROBLEMLƏR” layihəsinin növbəti buraxılışı:
BEYNƏLXALQ QADINLAR GÜNÜ: MÖVCUD PROBLEMLƏR, REALLIQLAR VƏ YANAŞMALAR
1975-ci ildən Birləşmiş Millətlər Təşkilatının qadın hüquqları və dünya sülh günü kimi tanınan Beynəlxalq Qadınlar Günü bütün dünyada qadınların sosial, iqtisadi, mədəni və siyasi nailiyyətlərini qeyd edən qlobal bir gündür. Bu gün həm də gender bərabərliyi və bərabərliyin vacibliyi haqqında danışmaq üçün bir gündür. Məlum olduğu kimi gender bərabərliyi insan hüquqları sahəsində ən böyük problem olaraq qalır. Qadınlara və qızlara qarşı zorakılıq qadın hüquqlarının təmin edilməsinə ən böyük maneə olmaqla, dünyada hər üç qadından birinə təsir edən dəhşətli insan hüquqları pozuntusudur. Dünyanın bir çox yerində qızların təhsil hüququ hələ də rədd edilir . YUNESKO-nun hesabatına görə, dünyada 6-18 yaş arası 118,5 milyon qız məktəbdən kənarda qalıb və inkişaf etməkdə olan ölkələrdə hər dörd gənc qadından biri heç vaxt ibtidai məktəb təhsilini başa vurmamışdır. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, hər üç qadından biri həyatı boyu fiziki və ya cinsi zorakılığa məruz qalır. İstər məişət zorakılığı, istər cinsi təcavüz və ya insan alveri olsun, gender əsaslı zorakılıq həddən artıq çox qadını xoşbəxt, sağlam və doyumlu həyat yaşamaq imkanından məhrum edir. Rəhbər vəzifələrdə hələ də qadınlar kifayət qədər təmsil olunmur və müəyyən sənaye və sahələrdə qadınların təmsilçiliyində əhəmiyyətli dərəcədə çatışmazlıq var. Bundan əlavə, onlar orta hesabla kişilərdən daha az qazanırlar, yoxsulluq içində yaşamaq ehtimalı kişilərə nisbətən daha çoxdur, iqtisadi imkanlara çıxış imkanları daha azdır və bir çox hallarda iş yerində ayrı-seçkilik, təqib və şüursuz qərəzliklə üzləşməyə davam edirlər. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının məlumatına görə , dünyada yoxsulluq içində olan 1,3 milyard insanın 70%-ni qadınlar təşkil edir. İqlimlə bağlı fəlakətlər nəticəsində didərgin düşənlərin 80%-ni qadınlar və qızlar təşkil edir. Həyatın bütün aspektləri üzrə qadın hüquqlarının təmin edilməsini firavan və ədalətli iqtisadiyyat, o cümlədən gələcək nəsillər üçün sağlam planeti təmin etməyin yeganə yolu hesab etmək olar.
Bir əsrdən artıqdır ki, yer kürəsində martın 8-i bir çox ölkələrdə küçələr, bazarlar, ofislər və digər ictimai yerlər çəhrayı və bənövşəyi rənglərlə bəzədilir. Səbəb isə bənövşəyi, yaşıl və ağ rənglərin Beynəlxalq Qadınlar Gününün rəngləri hesab edilməsidir. Qadınları təmsil etmək üçün istifadə olunan bənövşəyi rəng ədalət, ləyaqət və işə sadiqlik deməkdir. Yaşıl rəng ümidi simvollaşdırır. Ağ rəng isə saflığı təmsil edir.
Qeyd etmək istərdim ki, 2024-cü ilə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Beynəlxalq Qadınlar Günü üçün rəsmi mövzusu – “Qadınlara sərmayə yatırın: tərəqqini sürətləndirin”dir. Çünki qadınlara sərmayə yatırmaq insan hüquqlarının vacibliyi və inklüziv cəmiyyətin qurulması üçün təməl daşıdır.
Mən bu dəyərli gündə qadınların üzləşdiyi problemlərə çox toxunmaq istəmirəm. Bu gün qadınların üzündən sevinc və təbəssümün əskik olmamasını arzulayıram. Yer kürəsində yaşayan bütün qadınlar xoşbəxt olmağa layiqdir. Ona görə ki, qadınlar ailənin və cəmiyyətin dayağı, ümid işığıdır. Onlar ailələrinə dəstək olur, qayğı göstərir və övladlarına tərbiyə verirlər.
ƏZİZ XANIMLAR, 8 MART BEYNƏLXALQ QADINLAR GÜNÜNÜZ MÜBARƏK!